Ontslag (op staande voet)

Soorten ontslag in het Nederlandse arbeidsrecht

Ontslag is een gevoelig onderwerp dat zowel voor werkgevers als werknemers verstrekkende gevolgen kan hebben.

Het Nederlandse ontslagrecht kent verschillende vormen met elk hun eigen regels en procedures:

  1. Ontslag op staande voet: dit is de meest zwaarste vorm van ontslag. Als werknemer raak je per direct je baan kwijt; de opzegtermijn wordt niet in acht genomen. Ontslag op staande voet mag alleen als er sprake is van een dringende reden en deze dringende reden moet onverwijld worden medegedeeld.
  2. Ontslag via het UWV: voor ontslag wegens bedrijfseconomische redenen of langdurige arbeidsongeschiktheid (na 104 weken) moet de werkgever toestemming aanvragen bij het UWV om de arbeidsovereenkomst op te zeggen.
  3. Ontslag via de kantonrechter: voor redenen zoals disfunctioneren of een verstoorde arbeidsrelatie wordt de kantonrechter om ontbinding van de arbeidsovereenkomst gevraagd.

Ontslag op staande voet

Ontslag op staande voet is de meest drastische vorm van ontslag, waarbij de werkgever de arbeidsovereenkomst per direct beëindigt. Werkgever mag alleen een ontslag op staande voet geven als er sprake is van een “dringende reden“.

Wat is een dringende reden?

Een dringende reden is een ernstige situatie waarbij het van de werkgever niet langer kan worden gevergd om de werknemer in dienst te houden. Voorbeelden van een dringende reden zijn o.a.: 

  • diefstal;
  • fraude;
  • geweld;
  • bedreiging.
 
Nadat het incident zich heeft voorgedaan moet het ontslag direct worden gegeven. Wachten met het geven van ontslag leidt ertoe dat de dringende reden niet meer geldig wordt geacht.  Ook dient de reden van het ontslag onverwijld (per direct) worden medegedeeld aan de werknemer.

Gevolgen van ontslag op staande voet

Ontslag op staande voet heeft voor de werknemer grote gevolgen. Het betekent onder meer:

  • geen recht op een transitievergoeding (uitzonderingen zijn mogelijk);
  • geen recht op een WW- of ZW-uitkering;
  • direct verlies van inkomen.

Ontslag via het UWV

Bij bedrijfseconomische redenen of langdurige arbeidsongeschiktheid moet een werkgever ontslag aanvragen via het UWV.

Bij een ontslag om bedrijfseconomische redenen gelden specifieke regels die de werkgever moet volgen:

  • Onderbouwd ontslagdossier: de werkgever moet een duidelijk dossier hebben waarin de noodzaak van het ontslag is onderbouwd. Bewijslast ligt bij de werkgever!
  • Afspiegelingsbeginsel: de werkgever moet aantonen dat de juiste werknemers voor ontslag zijn geselecteerd. Dit gebeurt op basis van leeftijd en dienstjaren binnen vergelijkbare functies.
  • Herplaatsing: de werkgever moet aantonen dat herplaatsing binnen een redelijke termijn niet mogelijk is.

Bij ontslag wegens langdurige arbeidsongeschiktheid moet de werkgever aantonen dat:

  • Re-integratie: de juiste stappen zijn genomen om de werknemer te laten re-integreren.
  • Geen herstel binnen 26 weken: het aannemelijk moet zijn dat de werknemer binnen 26 weken niet aan het werk kan.
  • Herplaatsing: herplaatsing in een andere passende functie niet mogelijk is.

Alleen wanneer deze stappen juist zijn gevolgd zal het UWV toestemming verlenen aan de werkgever om de arbeidsovereenkomst van de werknemer op te zeggen.

Ontslag via de kantonrechter

Wanneer een werkgever een arbeidsovereenkomst wil ontbinden via de kantonrechter, is het van essentieel belang om een goed onderbouwd dossier te hebben. De kantonrechter beoordeelt namelijk of er voldoende redenen zijn voor de ontbinding, zoals disfunctioneren of een verstoorde arbeidsrelatie (ook wel een “redelijke grond” genoemd.).

  • Goed dossier: een werkgever moet kunnen aantonen dat er voldoende aanleiding is voor het ontslag. Dit betekent dat het dossier gedetailleerde informatie moet bevatten over de reden voor de ontbinding, zoals waarschuwingen, functioneringsgesprekken en eventueel doorlopen verbetertrajecten.
  • Herplaatsingsverplichting: werkgever moet ook aantonen dat herplaatsing binnen de (groep van de) onderneming niet mogelijk is. Dit houdt in dat de werkgever serieus moet onderzoeken of de werknemer in een ander passende functie geplaatst kan worden, eventueel na scholing of aanpassing van de functie. 
 

Alleen wanneer er een redelijke grond is en herplaatsing niet mogelijk is kan de kantonrechter de ontbinding toewijzen.

Alternatief voor een procedure

Voordat een werkgever de stap zet om een juridische procedure te starten, is het soms mogelijk om in overleg met de werknemer tot een vaststellingsovereenkomst te komen (ontslag met wederzijds goedvinden). Dit is een overeenkomst waarbij partijen instemmen met een beëindiging van het dienstverband onder bepaalde voorwaarden. Een vaststellingsovereenkomst kan een snelle en relatief kostenefficiënte oplossing zijn voor beide partijen.

Waarom is een advocaat noodzakelijk voor werkgevers?

  • Risicomanagement: werkgevers lopen bij ontslagprocedures het risico op claims voor onterecht ontslag en (hoge) vergoedingen. Ik kan helpen bij het vermijden van juridische valkuilen.
  • Deskundige begeleiding: ontslagregels zijn complex en veranderen regelmatig. Ik zorg ervoor dat alle stappen correct worden doorlopen, wat de kans op een succesvol ontslag vergroot.

Waarom is een advocaat noodzakelijk voor werknemers?

  • Verweer en rechten: werknemers kunnen door mij worden geholpen om verweer te voeren en hun rechten te beschermen, zoals het recht op een transitievergoeding (ontslagvergoeding) of de mogelijkheid om het ontslag aan te vechten.
  • Juridische duidelijkheid: een ontslag kan emotioneel zwaar zijn. Ik kan inzicht geven in de opties en gevolgen.

Conclusie

Het ontslagproces, is vaak juridisch ingewikkeld en streng gereguleerd. Voor zowel werkgevers als werknemer is het van groot belang om het proces correct te doorlopen om hoge kosten of een onterecht ontslag te voorkomen. Door de juiste begeleiding kunnen fouten worden vermeden en kunnen beide partijen tot een zo eerlijk mogelijke oplossing komen.

Ontslag Begeleiden of onterecht ontslag aanvechten? Juridisch advies van uw arbeidsrecht en ontslagrecht advocaat in Amsterdam

Als arbeidsrecht en ontslagrecht advocaat in Amsterdam bied ik u deskundig advies en begeleiding bij elk aspect van het ontslagproces. Door de juiste ondersteuning kunnen fouten worden vermeden, en werken we samen naar een zo goed mogelijke resultaat. Heeft u vragen of behoefte aan juridisch advies in het arbeidsrecht en ontslagrecht? Neem gerust contact met mij op; ik sta klaar om u te helpen.

VRIJBLIJVEND contact opnemen?

De informatie op deze pagina dient uitsluitend voor informatieve doeleinden en mag niet worden beschouwd als specifiek juridisch advies. Voor advies op maat, kunt u contact opnemen met Ok Legal. Houd er rekening mee dat de inhoud van deze pagina kan veranderen zonder voorafgaande kennisgeving en Ok Legal niet aansprakelijk is voor eventuele onnauwkeurigheden en/of ontbrekende informatie.